Хальхи вӑхӑтра карас телефонӗпе тӗнче тетелне тухасси республикӑра хӑварт ӳсет. Ҫакна шута илсех пулӗ республикӑри «Вымпелком» («Билайн») карас ҫыхӑну компанийӗ хӑйӗн тетелне лайӑхлатса тӑма тӑрӑшать. Ҫак кунсенче сӑмахран, вӗсем, ҫурҫӗрти ункӑри ҫыхӑну хулӑмӑшне 10 хут ӳстернӗ. Ҫапла май хальхи вӑхӑтра унпала ҫеккунтра 10 Гбит хӑвӑртлӑхпа ҫыхӑну йӗркелеме май пур, малашлӑхра ун хулӑмӑшне 40 Гбита та ҫитерме пулать иккен.

Тетелне компанире ҫыхӑнӑва татмасӑр ҫӗнетнӗ, вӗсем DWDM (Dense Walelength Division Multiplexing) технологипе усӑ курнӑ. Ҫавӑн пекех кӑҫал 1-мӗш кварталта Dual Carier (чӑв. Йӗкӗреш турта) технологие пурнӑҫа кӗртсе 3G тетелти хӑвӑртлӑха ӳстерме палӑртнӑ. Енчен те халь 21 Мбит/ҫек хӑвартлӑхпа ӗҫлет пулсан, ун хыҫҫӑн ҫак виҫе 42 Мбит/ҫек таран хӑпармалла. Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкар хулинче ака уйӑхӗнче 4G ӗҫлесе каймалла — унти хӑвартлӑх 100 Мбит/ҫек. таран ҫитет.

Пӗлме, «Билайнӑн» ҫыхӑну тетелӗ республикӑра икӗ ункӑран тӑрать, ӑна вӗсем «юр кӗлетки» тесе ят панӑ. Ҫурҫӗр пайӗ Шупашкара, Ҫӗнӗ Шупашкара, Кӳкеҫе, Ҫӗрпӗве, Сӗнтӗрвӑррине, Куславккана, Вӑрмара, Канаша, Ҫӗмӗрлене, Хӗрлӗ Чутая, Етӗрнене тата Москакассипе Хыркасси ҫыхӑну пӑнчисене сыпӑнтарать.

Малалла...

Android операци системинче чӑвашла ҫырма май паракан тепӗр сарӑм хушӑннӑ — Play Маркетра малашне тата «Multling Keyboard» тупма пулать.

Унӑн авторӗ (@HanWriting) нумай пулмасть Мирон Толипе ҫыхӑннӑ та хӑй хатӗрленӗ приложени валли чӑваш сарӑмне кӗртнӗ. Ҫӗнӗ хатӗр, AnySoftKeyboard-па (чӑвашла ҫырас тесен унпа та усӑ курма пулать /ман, сӑмахран, вӑл ларать/) танлаштарсан, тӳрех тӗрӗс сӑмахсем те сӗнет, шуса ҫырма (gesture input, swipe) та май парать.

Тӳрех каласа хӑварас пулать — ку сарӑм чӑваш саспаллисене кириллица пайӗнчен илет. Аяларахри видеора ҫак сарӑма епле лартмаллине ӑнлантарса панӑ (Мирон Толи хатӗрленӗ):

Малалла...

Пирӗн сайтра орфографи йӑнӑшӗ сахал мар ӗнтӗ. Ҫавӑнпа та хӑшӗ-пӗри вӗсем пирки ансат мелпе пӗлтермелли май туса пама ыйтатчӗ. Чӑваш Республикин официаллӑ влаҫ порталне те тӗслӗх пек илсе кӑтартатчӗҫ. Паян вара ҫак хатӗре сайта вырнаҫтартӑмӑр.

Эпир «Orphus» системӑна суйласа илтӗмӗр. Пӗрремӗшӗнчен — вӑл чи анлӑ усӑ кураканскер, иккӗмӗшӗнчен — ӑна тӗрлӗ чӗлхесем ҫине куҫарнӑ. Чӑвашла ҫуккӑччӗ те хамӑрӑн тӑван чӗлхепе те куҫарса патӑмӑр. Хайхи халь ҫак хатӗрпе усӑ курса асӑрханӑ йӑнӑша тӳрех пире пӗлтерме пултаратӑр. Малтан шӑшипе йӑнӑш текста уйӑрӑр, кайран харӑс Ctrl-па Enter пускӑчсене пусӑр. Уҫӑлнӑ чӳречере йӑнӑш пирки ӑнлантарса пама та пултаратӑр. «Пӗлтер» ҫине пуссан информаци пирӗн пата ҫитӗ.

Ку хатӗре ҫитес вӑхӑтра электронлӑ сӑмахсарсен сайтне тата электронлӑ вулавӑша вырнаҫтарӑпӑр. Сӑмах май, эпир унччен чӑвашла текстсенчи орфографи йӑнӑшӗсене тупмалли хатӗр — Hunspell — ӑсталасаччӗ. Вӑл паян кун та ӗҫлет, унпа усӑ курма пултаратӑр.

Шупашкарти 2-мӗш лицейра вӗренекен Владислав Скуратов телефонсенче чӑвашларан вырӑсла, вырӑсларах чӑвашла куҫарма май паракан приложени кирлине ӑнланса илнӗ. Тепӗр тесен, чӑваш чӗлхине шкулта кӑна вӗренекен ытти ача та кун пек куҫару ҫуккишӗн пӑшӑрханнӑ-тӑр-ха. Владислав вара хӑй шухӑшӗ пирки ашшӗпе сӑмах хускатнӑ, лешӗ хӑйӗн пӗлӗшӗпе — программистпа — палаштарнӑ.

Словаре хатӗрленӗ Александр Александрова программӑна ҫырма вӑхӑт самаях кирлӗ пулман иккен. Сӑмах базине йӗркелеме вара кӑткӑсрах тивнӗ. Пирӗн канашлура пуҫламӑш варианта тупнӑ хыҫҫӑн вӑл унӑн форматне ылмаштарнӑ, йӑнӑшсене тӳрлетнӗ.

Словаре приложенисен официаллӑ интернет-магазинӗнчен илме пулать-мӗн. Унта пурӗ 8 пин сӑмах кӗнӗ. Ҫитес вӑхӑтра, пирӗн пӗрлӗх тытса тӑракан сӑмахсарсен сайтӗнчи информаципе усӑ курса ҫӗнӗ верси кӑларма хатӗрленеҫҫӗ. Чи кирли — смартфонта Android текен информаци тытӑмӗ пулни.

«Контактри» пирӗн страница

Нумай пулмасть халӑх тетелӗсенче (выр. социальные сети) эпир хамӑрӑн кӗтессене ҫавӑртӑмӑр. Хальхи вӑхӑтра чылайӑшӗ хӑйӗн вӑхӑтне ҫав тетелсенче ирттернӗ май вӗсенчен айӑккинчен пӑрӑнса иртес темерӗмӗр.

Халӑх тетелӗсене эпир ҫав-ҫавах халь тин кӑна мар, маларах та куҫ хывса-ха. Сӑмахран, тахҫанах хамар хыпарсене Твиттерта тӗвӗтлетпӗр, унти пирӗн адрес: twitter.com/ChuvashOrg. Ҫавӑн пекех «Однокласники» тетелте те кӗтес тахҫантанпах пур (odnoklassniki.ru/chuvashorg), анчах хыпарсене ун урлӑ пӗлтерме халь тин кӑна пуҫларӑмӑр-ха.

Юлашки вӑхӑтра вара хамӑрӑн кӗтесе «Контактра» (выр. «Вконтакте») тетелте йӗркелерӗмӗр — унти адрес vk.com/chuvashorg. Ҫавӑн пекех Фейсбукра та эпир халь пур: унта пире facebook.com/groups/chuvashorg/ адреспа тупма пулать. Ку ушкӑнсем халь тин кӑна йӗркеленнӗрен ҫыннисем унта нумаях мар ҫав: Контактра пурӗ те 21 ҫын кӑна, Фейсбукра — 32. Енчен те эсир ҫав тетелсемпе усӑ куратӑр пулсан хамӑрӑн ушкӑнсенче хапӑл туса кӗтетпӗр!

Малалла...

Ҫулталӑк вӗҫленнӗ тӗлне Раҫҫейри тӗнче тетелӗнче шӑпӑрлансем валли ятарлӑ интернет-домен ӗҫлесе каймалла.

Вӑл 13 ҫула ҫитичченхи ачасем валли ятарласа хатӗрленӗскер пулӗ. Ӑна йӗркелекенсен шучӗпе хайхи домен ача-пӑчана сиенлӗ информаципе паллашассинчен сыхламалла. Пӗчӗкскерсем валли хатӗрленӗ домента усӑллӑ та кӑсӑклӑ сайтсем кӑна пулмалла иккен. Тӗнче тетелӗнчи сетӗн наци доменӗн координаци центрӗн директорӗ Андрей Коленсиков палӑртнӑ тӑрӑх, ҫӗнӗ домен Раҫҫей ачисене Рунета лӑпкӑн тӗпчеме, ашшӗ-амӑшне вара хӑйсен тӗпренчӗкӗсем мӗн пӑхаҫҫӗ-ши тесе канӑҫсӑрланассинчен сыхланма май парӗ.